Het Pauperparadijs

Suzanna Jansen

Language: Dutch

Publisher: Balans, Uitgeverij

Published: Jan 19, 2008

Description:

Beschrijving Amsterdam-Noord tijdens de crisisjaren:Roza Dingemans, moeder van een doorschulden en alcoholisme getroffen gezin,probeert koste wat kost haar waardigheid tebewaren. Ze ontleent onvermoede trots aaneen gerucht over een voorname afkomst eneen misgelopen erfenis. Maar is dat mythe,of werkelijkheid? Op zoek naar de feiten stuit haarkleindochter, de auteur, op een verborgenstuk Nederlandse geschiedenis: haarvoorouders blijken te zijn blootgesteld aaneen uniek heropvoedingsexperiment in deDrentse nederzetting Veenhuizen. In drieenorme kazernes werden daar vanaf 1823tienduizenden arme stadsgezinnen doortucht en landarbeid gedrild tot nuttigeburgers. Maar wat begon als een bevlogenproject om de armoede in Nederland intwaalf jaar uit te roeien, veranderde al snelin een fuik voor de paupers. In een betrokken, beeldende stijl volgtSuzanna Jansen vijf generaties van haarfamilie langs alle goedbedoelde pogingenom de onderklasse te verheffen. VanVeenhuizen, via het beschavingsoffensiefvan de gegoede dames, naar de modernearbeiderswijken begin twintigste eeuw waarhet volk het beschaafde wonen krijgtaangeleerd. Gaanderweg tekent zich af hoedeze opvoedcampagnes ingrijpen op hetleven van Roza Dingemans en haarvoorouders. En hoe de erfenis ervan generaties lang doorwerkt. Recensie(s) NBD|Biblion recensie Aan de hand van haar eigen familiegeschiedenis beschrijft journaliste Suzanna Jansen (1964) anderhalve eeuw Nederlandse armoede en wat daar aan gedaan werd, te beginnen met het heropvoedingexperiment in Veenhuizen in Drenthe. Jansen ontdekte dat haar overgrootmoeder in 1856 werd geboren in een van de drie grote gestichten in Veenhuizen. Hier probeerde men sinds 1823 wezen, landlopers, arme stadsgezinnen en andere arme sloebers via hard werken, tucht en orde her op te voeden tot nuttige, keurige burgers. Een goed en toegankelijk geschreven, heel boeiend en aangrijpend stuk sociale geschiedenis. Honderd jaar pogingen om de sociale onderklasse te verheffen is erin verbonden met de persoonlijke geschiedenis van een familie die hiermee van doen had, zich aan de ellende, de vernederingen en het onrecht wist te ontworstelen en 'van een dubbeltje een kwartje' werd. Met stamboom en twee katernen met zwart-witfoto's, uitgebreide bronvermelding en verantwoording van de illustraties. Volgens demograaf Carel Harmsen van het CBS heeft 'ten minste een op de zestien Nederlanders voorzaten die een heropvoeding hebben ondergaan in de Drentse paupergestichten van de negentiende eeuw'. (NBD|Biblion recensie, Redactie)